شرح یک بیت حافظ / ساقی / الا یا ایهاالساقی ادر کاساً و ناول ها که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها
الا یا ایهاالساقی ادر کاساً و ناول ها که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن.
بحر: هزج مثمن سالم.
واژگان کلیدی:
الا: آگاه باش / یا ایها: ای / ساقی: در ادبیات عرفانی استعاره از معشوق ازلی (ذات باریتعالی) با عنایت به قرآن کریم: "سقاهم ربهم شرابا طهورا": خدایشان به آنان بیاشاماند شرابی پاک.
در ابيات زير شاعران مشهور، از جمله شبستري، مسكين قليچ، عطار نيشابوري، مختومقلي فراغي، حافظ و مولوي، ساقي را در معناي ذات باريتعالي به كار برده اند.
• شرابی خور ز جام وجه باقی / سقاهم ربهم او راست ساقی «شبستری»
• ای خالق کل شئی / ربّ الارض و السّما
بر گیل مانگا پیاپی / وحدت میین ساقیا
لا اله الا الله / زبانیما قیل گویا «مسکین قلیچ»
• از دست ساقی و سقیهم شراب خواست / حالی شراب یافت زجام جهان نما «دیوان عطار»
• شکر الحمدلله جانانه گوزیم دوشدی / میخانه ده می ایچدیم مستانه گوزیم دوشدی «مختومقلی فراغی» معنی بیت: در میخانه دو پیمانه به یاد یار نوشیدم / چو یار خویش را دیدم لباس شکر پوشیدم.
• ساقی بیار آبی از چشمه های خرابات / تا خرقه ها بشوییم از عجب خانقاهی «حافظ»
• این می که تو می خوری حرامست/ ما می (محبت الهی) نخوریم جز حلالی «مولوی»
• جهد کن تا ز نیست، هست شوی / و ز شراب خدای مست شوی «مولوی»
اًًٌٌٍدر: بگردان / کاس: جام شراب / ناول: ببخش / ها: آن / که: زیرا / نمود: به نظرآمد/ افتاد: روی داد /
بیت حافظ اشاره دارد به این آیه شریفه: « و پروردگار تو از پشت بنی آدم فرزندانشان
را بیرون آورد، و آنان را بر خودشان گواه گرفت و پرسید: آیا من پرورگارتان نیستم؟ گفتند: آری...»
سوره اعراف -172
« من پروردگار برتر شما هستم.» سوره النازعات - 24
از آن روز که پرتو انوار خداوندی در دلم افتاد، هستی خود را بر باد دادم.
معنی بیت:
ای ساقی (محبوب ازلی)! جامی از شراب معرفت و محبت را، به گردش در آور و آن را به من ده، زیرا عشق در آغاز آسان به نظر آمد ولی سرانجام دشواری ها پیش آمد. رخت هستی همه (جز محبوب) بر باد داد.
كامبيز قجقي نژاد / كارشناس ارشد زبان و ادبيات فارسي.
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن.
بحر: هزج مثمن سالم.
واژگان کلیدی:
الا: آگاه باش / یا ایها: ای / ساقی: در ادبیات عرفانی استعاره از معشوق ازلی (ذات باریتعالی) با عنایت به قرآن کریم: "سقاهم ربهم شرابا طهورا": خدایشان به آنان بیاشاماند شرابی پاک.
در ابيات زير شاعران مشهور، از جمله شبستري، مسكين قليچ، عطار نيشابوري، مختومقلي فراغي، حافظ و مولوي، ساقي را در معناي ذات باريتعالي به كار برده اند.
• شرابی خور ز جام وجه باقی / سقاهم ربهم او راست ساقی «شبستری»
• ای خالق کل شئی / ربّ الارض و السّما
بر گیل مانگا پیاپی / وحدت میین ساقیا
لا اله الا الله / زبانیما قیل گویا «مسکین قلیچ»
• از دست ساقی و سقیهم شراب خواست / حالی شراب یافت زجام جهان نما «دیوان عطار»
• شکر الحمدلله جانانه گوزیم دوشدی / میخانه ده می ایچدیم مستانه گوزیم دوشدی «مختومقلی فراغی» معنی بیت: در میخانه دو پیمانه به یاد یار نوشیدم / چو یار خویش را دیدم لباس شکر پوشیدم.
• ساقی بیار آبی از چشمه های خرابات / تا خرقه ها بشوییم از عجب خانقاهی «حافظ»
• این می که تو می خوری حرامست/ ما می (محبت الهی) نخوریم جز حلالی «مولوی»
• جهد کن تا ز نیست، هست شوی / و ز شراب خدای مست شوی «مولوی»
اًًٌٌٍدر: بگردان / کاس: جام شراب / ناول: ببخش / ها: آن / که: زیرا / نمود: به نظرآمد/ افتاد: روی داد /
بیت حافظ اشاره دارد به این آیه شریفه: « و پروردگار تو از پشت بنی آدم فرزندانشان
را بیرون آورد، و آنان را بر خودشان گواه گرفت و پرسید: آیا من پرورگارتان نیستم؟ گفتند: آری...»
سوره اعراف -172
« من پروردگار برتر شما هستم.» سوره النازعات - 24
از آن روز که پرتو انوار خداوندی در دلم افتاد، هستی خود را بر باد دادم.
معنی بیت:
ای ساقی (محبوب ازلی)! جامی از شراب معرفت و محبت را، به گردش در آور و آن را به من ده، زیرا عشق در آغاز آسان به نظر آمد ولی سرانجام دشواری ها پیش آمد. رخت هستی همه (جز محبوب) بر باد داد.
كامبيز قجقي نژاد / كارشناس ارشد زبان و ادبيات فارسي.

بیشک دیدگاه هر کس نشانهی تفکر اوست، ما در برابر نظر دیگران مسئول نیستیم
فرستنده | شاخه |
---|